Bản ngã

Một chút chia sẻ về bản ngã sau khi đọc được một phần cuốn Osho đàn ông:

Bản ngã chỉ xuất hiện khi ta biết hay còn gọi là nhận thức. Khi đó ta đã là một cá nhân thực sự và tách mình ra khỏi dòng chảy của vũ trụ, ta đứng ra bên ngoài và nhìn vào cuộc sống của chính mình.

Nếu xét từ góc nhìn đó thì cuộc sống chia làm hai giai đoạn

- Giai đoạn trước khi bản ngã xuất hiện

- Giai đoạn sau khi bản ngã xuất hiện

Giai đoạn trước khi bản ngã xuất hiện là giai đoạn mà ta không nhận thức hay còn gọi là không "biết". Khi còn trong bụng mẹ, ta hít thở, lấy chất dinh dưỡng nhờ người mẹ. Tức là ta vẫn đang sống theo dòng chảy của vũ trụ. Từ khi ra đời cho đến khi ta được ba hoặc bốn tuổi, không có ai nhớ được khoảng thời gian đó đã diễn ra như thế nào. Đó là khi ta vẫn là chưa ở trạng thái "biết" hay chưa nhận thức. Chính vì thế ký ức không có. Một đứa trẻ khóc hay cười đều là phản xạ. Những hành động của chúng đều thường là bản năng hoặc bắt chước người mẹ, người cha hay bất cứ ai mà chúng gần gũi. Đó vẫn là giai đoạn của trạng thái sống theo dòng chảy vũ trụ.

Giai đoạn sau khi bản ngã xuất hiện, thường là từ ba hoặc bốn tuổi trở đi, đó là giai đoạn mà ta bắt đầu "biết" hay còn gọi là nhận thức. Lúc này đứa trẻ sẽ có những hành động khác dựa trên cái "biết" của mình. Nó đã là một cá nhân thực sự. Bản ngã đã tách đứa trẻ ra khỏi dòng chảy của vũ trụ. Đứa trẻ không đói thì ăn nữa mà chúng sẽ ăn bất cứ thứ gì mà chúng thích. Lúc này ký ức mới xuất hiện, nhờ bản ngã đã tạo ra chỗ cho ký ức neo đậu. Con người như đứng ngoài nhìn vào cuộc sống của mình, điều chỉnh nó sao cho phù hợp với suy nghĩ hay định kiến và luật lệ xã hội...

Cũng giống như Adam và Eva đã ăn trái cấm và trở thành những con người bình thường và bị đuổi khỏi vườn địa đàng. Từ đó họ phải chịu sự khổ sở của cuộc sống trần tục mà không thể quay lại. Loài người có thể trách cặp đôi đó. Nhưng nó lại điều tất yếu, trái cấm không mang nghĩa là "tình dục" mà giống như sự trưởng thành. Con người không thể không ăn trái cấm, họ phải trưởng thành, phải có bản ngã, đó là điều tất yếu. Điều đó làm cho con người trở nên khác biệt với các loài động vật vốn sống thuận theo dòng chảy của tự nhiên. Nhưng cũng khiến con người khổ sở hơn khi phải che dấu đi phần "con" trong chính mình.

Vì thế xã hội càng văn minh, có nghĩa là dân số "trưởng thành" nhiều, con người càng phải che dấu phần "động vật" đi nhiều hơn. Ở mặt tiêu cực, nó chính là sự đè nén.

Có thể nhìn xã hội Nhật Bản là một xã hội văn minh, nhưng ngành công nghiệp tình dục lại phát triển rất mạnh. Linh mục càng nhiều thì văn hoá phẩm đồi truỵ càng phát triển.

Vậy thì quay lại cuộc sống tự nhiên không có bản ngã thì sẽ hạnh phúc? Đến bây giờ thì chẳng ai có thể quay lại cuộc sống tự nhiên mà ko có chút liên quan gì đến xã hội hiện đại. Và nếu không có bản ngã thì con người cũng không biết thế nào là hạnh phúc cũng không biết khổ đau. Nói chung là sẽ không biết gì cả. 

Vậy chỉ có một đứa trẻ được sinh ra và lớn lên cùng bầy sói mới không cảm thấy khổ đau. Nhưng như đã nói, đứa trẻ đó cũng ko biết hạnh phúc và nó cũng không thể sống hòa hợp với xã hội loài người. Chỉ có thiên nhiên hoang dã và bầy sói mới là vườn địa đàng của đứa trẻ ấy.

Beertalks

Beertalks

Hơn 10 giờ đêm, tự nhiên xem đi xem lại MV “một màu” của Cá hồi hoang. Rồi tôi tự tưởng tượng ra, một ngày nào đó, đúng 5h sáng, vơ lấy ví và chìa khóa, ra đường bắt xe buýt đi đến một thành phố nào đó và lang thang nguyên cả một ngày ở đó. Bỏ lại tất cả phía sau, ngắm nhìn thành phố mới mẻ với sự thảnh thơi, dốc tâm sự vào một ly rượu ở một quán bar nào đó khi đêm về. Một mình làm tất cả với âm nhạc quanh quẩn bên tai, ru ta vào một cơn mơ của sự tự do tự tại.

Chỉ đơn giản là tự mình đi đến nơi nào đó, lang thang ngắm nhìn những con người bận rộn với công việc hàng ngày. Vậy mà vẫn chưa một lần tôi tự tạo cho mình cái cơ hội đó và thực hiện mong muốn đó. Quay lại 10 năm trước, tầm này là mình chuẩn bị lấy bằng tốt nghiệp đại học. Ngẫm lại thời điểm đó, thật kỳ lạ, mình chẳng có lấy một chút niềm vui hay niềm tự hào nào cả. Chật vật để vượt qua các kỳ thi, các bài tiểu luận với mong muốn điểm số cao, nhưng rồi khi nhận tấm bằng loại khá, trong lòng lại tự hỏi, sau 4 năm học hành, tấm bằng này liệu có ý nghĩa gì nhỉ?

Giá như tôi có thể uống một lon bia để rồi thấy bia thật chẳng thấm tháp vào đâu và bật thêm một lon khác hay hút một điếu thuốc để thấy cái vị nhạt thếch thấm trên đầu lưỡi. Nhưng tôi chẳng làm những điều đó, một lon là đã đủ nóng mặt, một lần rít thuốc cũng đã đủ ho sặc sụa. Tôi không đủ mạnh mẽ theo cách đó, vì thế những tâm sự cứ thế giữ trong lòng và trải ra với con chữ. Giây phút thảnh thơi nhất trong ngày là gì, thực ra rất đơn giản, ngồi trên bàn làm việc, vừa nhấm nháp chai yakult sau bữa ăn vừa nghe một bài hát yêu thích nào đó. Rất có lợi cho tiêu hóa.

Tôi nghĩ về những bài học, quả thật không dễ để ta có thể nhớ lại mà áp dụng vào một hoàn cảnh nào đó. Không có nhiều những hoàn cảnh tương tự nhau xảy đến với ta trong thời gian qua. Chẳng hạn, dịch bệnh hiện tại khiến ta chẳng thể đi đâu, chưa ai hay bất cứ đâu trên thế giới đã tìm ra được giải pháp, ta chưa bao giờ phải đối mặt với nguy cơ tiềm tàng ngay gần đến vậy. Hay một công việc giờ đây lại đang trở thành một điều nhàm chán, nhưng ta vẫn chẳng thể đi đâu khác nữa, bởi hoàn cảnh hiện tại không cho phép… giờ đây, trong một ngày hè oi ả, ta ngồi đây tìm lại trong ký ức những bài học giá trị nhất, hầu giúp ta vượt qua hoàn cảnh này để lấy lại niềm hứng thú.

Với một trí nhớ có giới hạn, bộ não cần một chất xúc tác. Và đó, một bài hát với những cảm xúc cũ đưa ta về với căn phòng với những bức tường đóng kín. Hóa ra ở đó, ta đã dường như tìm ra một thế giới với những điều thú vị. Những bài học quan trọng nhất là ở đó, ta tìm thấy chính mình giữa một thế giới bế tắc. Ta tìm thấy lối thoát giữa những giai điệu và ngôn từ, và cả tương lai nữa, tương lai mà ta muốn nắm lấy từng giây phút. Những phút suy tư ngày ấy thật dài rộng, còn giờ đây, khi cả khối thứ quanh quẩn trong đầu, ta không còn nhìn thấy con người mình phóng khoáng đến vậy. Những bài học mà giờ đây ta nghĩ đến, chỉ còn là giải quyết vấn đề nào đó, nhưng những bài học sẽ đưa ta đến với tương lai thì vẫn còn đó, giữa vô vàn những hỗn độn.

Thế giới mở ra giống như tôi đã từng ở trong khách sạn nào đó trong một chuyến công tác ở một thành phố khác. Màn đêm buông xuống khi những cơn gió mát đi vào căn phòng qua ô cửa sổ. Ở bên dưới con phố nhỏ yên tĩnh, chìm trong ánh đèn màu cam, những người phụ nữ với quầy hàng rong đang bắt đầu trở về phòng trọ. Họ nói với nhau cái gì đó mà tôi không nghe ra nổi. Quán nhậu vẫn đông những người ngồi đó gà gật với cốc bia trên tay. Một chiếc xe chở đầy hoa quả đi rẽ vào và dừng lại ở một sạp tạp hóa đang đóng cửa. Đây đó những tiếng rao đồ ăn đêm. Hay một khung cảnh khác, ở một nơi khác, cũng vào ban đêm và cũng từ ô cửa sổ, tôi nhìn ra khoảng khuôn viên phía sau khách sạn. Vẫn ánh đèn bao trùm, nhưng là bao trùm lên sự yên lặng. Một dãy dân cư phía bên kia vẫn sáng đèn, những ánh đèn leon buồn tẻ. Ở phía phòng bên kia, những người bạn cùng lớp với tôi đang chơi tá lả và uống bia, mùi khói thuốc lá lan sang đến tận ô cửa sổ mà tôi đang ngồi. Tôi hiểu rằng, mình vẫn đang vui nhưng là vui theo cách khác, đó là sự cảm nhận xung quanh, suy tư về mọi thứ, và nỗi cô đơn chẳng bao giờ có thể len lỏi vào. Đám đông, sự ồn ào hóa ra càng khiến tôi mệt mỏi và cô đơn hơn nhiều. Thế giới bên ngoài kia có thế nào, thì mình vẫn là vậy mà thôi.

Ta đã từng phóng khoáng như thế, từng vô tư như thế, từng sâu sắc như thế khi đối diện với chính mình. Tôi đã từng có nhiều thời gian cho bản thân và tôi đọc sách. Tôi viết ra những cảm nhận và tự coi đó là những bài học. Tôi có thể thích vài cô gái mà không cần phải cảm thấy tội lỗi.

Đó là quá khứ. Giờ đây ta sống với trách nhiệm vì bản thân và gia đình mà ta là trụ cột. Và dù sao thì nó cũng đang đưa ta đến với những điều thú vị mới đấy chứ. Ta sẽ có những chuyến đi mới mà không phải chỉ một mình mình, ta sẽ có những động lực mới để đi đến thành công… Hiện tại và tương lai: đó chính là  điều quan trọng hơn cả.

Beertalks cũng là một MV hay. Chúng ta không hề hoàn hảo, đó là một điều tốt. Nó càng khiến ta tập trung làm được điều mà mình mong muốn mà quên đi xung quanh. Chỉ cần giữ khao khát ấy trong tim, và ý chí sẽ chỉ lối. Đó là màu sắc khác biệt trong thế giới này, tôi tin vào điều đó.

Sáng thứ hai

Sáng đầu tuần, nhưng mình lại có chút rảnh rỗi. Vì thế như một thói quen, lại nháp nháp một chút một câu chuyện nào đó trên phần mềm ghi chú trên điện thoại. "Writer block" hay "sự bí" đã đeo đẳng đến suốt một tuần qua mà vẫn chưa thôi nguôi ngoai.

Nghe một bạn trẻ sinh năm 94 tự nói cậu ta đã già rồi, vậy không biết một gã như mình thì thế nào. Mình đã hơn ba mươi, vợ thì đang ốm nghén, giờ bỗng tự ngẫm lại không biết mình đã làm được gì quan trọng trong hơn mười năm qua. Giờ đây tự nghĩ giá mà mình mới hai bảy hay hai tám hoặc chưa vợ, chắc mình còn bay nhảy nhiều hơn nữa. Dù sao thì thời gian cũng ko thể quay trở lại, mình cũng ko còn những mong muốn viển vông. Tự sắp xếp lại những điều quan trọng, hóa ra lại là một dấu hiệu của một người đang "lớn hơn".

Công việc, gia đình, bản thân đang giữ mình đứng trên mặt đất thay vì nằm ườn trên giường. Thử nhớ lại cảm giác trước đây xem, sáng ngủ quá một chút là không muốn thức dậy, đi làm về nằm một chút là chỉ muốn nằm đến tối. Khi gặp "bí", thay vì lên giường nằm, mình lại ra chống nẩy, uống nước, ngắm cá... đó là điều tích cực của khoảng thời gian này đấy chứ. Chăm sóc vợ hóa ra lại là một cách hay để cải thiện bản thân. 

Có một điều đơn giản mà mình mới hiểu thêm: người ta thường khen người nấu ăn nhưng quên mất người nghĩ đến những món ăn nấu vào bữa tối và đi chợ. Đó mới là người xuất sắc. Đến khi làm rồi mới biết, những công việc hàng ngày của vợ mình chẳng đơn giản chút nào.

Sáng thứ hai hôm nay trời đã mát mẻ hơn. Con đường đưa vợ đi làm rồi đến công ty không có những cái ngáp dài dù đã dậy từ 5h30 sáng. Khi nghe chuông báo thức, hãy tỉnh dậy, đừng ngủ cố thêm một chút, nó sẽ càng làm ta thêm mệt mỏi. Luôn có những điều ý nghĩa kéo ta thức dậy mỗi sáng, giữ cho đôi chân ta luôn đứng trên mặt đất, giữ cho đầu óc ta tránh khỏi những cảm xúc tiêu cực... Đó là niềm hạnh phúc đấy chứ